ŞAMOT(ATEŞ TOPRAĞI) KULLANIMI
Şamot, ateş tuğlası ve yüksek derece sıcaklıklara dayanıklı diğer eşyaların yapımında kullanılan bir kil türü. Fırında kaldığı sürece koruduğu dayanıklık nedeniyle, boru ve benzer çömlek parçaların üretiminde kullanılır. Geleneksel tuğla kiline nazaran, taş halinde derin madenlerden elde edilir.(Vikipedi"den)
Şamot Nedir ?
Şamot; refrakterik kil ve/veya diğer hammaddelerin pişirilerek ve daha sonra tekrar öğütülmesi ile elde edilen; bu sayede bünyesinde hiçbir organik madde ve tuzlar barındırmayan önceden mukavvim kalsine edilmiş bir hammadde olarak tanımlanabilir.(IŞIKLAR"dan)
Örgü harçlarının özellikleri örümde kullanılacak tuğlaların karakterini ve performansına uygun olmalıdır.Bu malzemeleri sinterleşmiş pudra kalınlığında alumina silikat malzemenn içine belli oranda bağlayıcı ilave edilerek ambalajlanır.Ambalaj standardı mutlak gözetilmelidir.Havada sertleşen özellikteki örgü harçlarında ise uygun kıvam verilinceye kadar 38-40 Be"cam suyu ve su kullanmak gerekir.
Örgü harcı miktar hesaplaması
Örülecek tuğla ağırlığının yaklaşık %4 ü kadar olmalıdır. Su ve cam suyu ilave edilmeden kuru olarak çok iyi karıştırmak gerekir.Tuğlalar arasındaki harç kalınlığı(derz aralığı)en çok 2 mm olmalıdır.Su ve cam suyu ilavesi harman karıştırılarak yapılmalıdır.
Uygulama yöntemleri
1-Mala yöntemi
Örgü harcı iki tuğladan birinin üzerine maksimum 2 mm mala ile sürülür.İkinci tuğla bunun üzerine getirilerek yapıştırılması sağlanır.Bunun için plastik tokmaklarla tuğlanın üzerine yapışması sağlanır.Bu yöntemde kullanılacak su oranları aşağıdaki gibi olmalıdır.
Al2O3 35-55 ağırlıkça su %20-25
Al2O3 55-80 ağırlıkça su % 35-40
Tuğlalar birbirine yapıştırıldıktan sonra asla oynatılmamalı,oynatılması gerekiyorsa iki tuğla sökülerek iyice harçtan temizlenmeli ve daha sonra aynı yapıştırma işlemi baştan tekrar edilmelidir.
2. Daldırma yöntemi
Geniş kova ya da teknelere hazırlanan harçların içine tuğlaların daldırılması ve diğer tuğlaların üzerine getirildikten sonra plastik tokmaklarla vurularak yapışması sağlanmalıdır. Bu yöntemde de harcın kalınlığı maksimum 2 mm olmalıdır.
Daldırma yönteminde de kullanulacak su oranları mala yönteminde kullanılan su pranları ile aynıdır.
Tuğlalar birbirine yapıştırıldıktan sonra oynatılmamalıdır.
Özkan ÖZTÜRK, 5MART2020